Trong hành trình phát triển và lớn lên của trẻ sẽ có những giai đoạn trẻ thể hiện những tính cách khó chịu và hay cáu gắt. Tuy vậy, đây cũng là một biểu hiện của việc trẻ mắc phải căn bệnh rối loạn thách thức chống đối  (ODD).

Vậy làm thế nào để phân biệt rõ giữa hai tình trạng này và các triệu chứng khác mà chứng rối loạn thách thức chống đối gây ra cho trẻ, Viangeic mời bạn theo dõi bài viết bên dưới nhé.

Thế nào là rối loạn thách thức chống đối (ODD)

Những đứa trẻ ngoan ngoãn cũng có thể trải qua những giai đoạn khó chịu và đầy thử thách trong quá trình phát triển. Khi trẻ ở độ tuổi nhỏ hoặc đến tuổi teen, nếu chúng có xu hướng nóng nảy, dễ kích thích, gây hấn hoặc chống đối… thì có thể cho thấy trẻ đang gặp phải rối loạn thách thức chống đối (ODD). 

Điều trị ODD bao gồm việc hướng dẫn trẻ cách xây dựng một gia đình hòa thuận và học cách kiểm soát hành vi không phù hợp. Ngoài ra, có thể xem xét sử dụng một số phương pháp điều trị khác để kết hợp trong việc điều trị rối loạn tâm thần này.

• Triệu chứng nhẹ: Hầu hết chỉ xuất hiện ở một thời điểm hay một địa điểm cụ thể. Chẳng hạn như chỉ xuất hiện khi bé ở trường hoặc ở nhà với ba mẹ.
• Triệu chứng mức độ vừa: Xuất hiện ở hai địa điểm khác nhau.
• Triệu chứng mức độ nặng: Xuất hiện nhiều hơn hai địa điểm.

Nguyên nhân nào gây ra chứng rối loạn thách thức chống đối ở trẻ?

Do gen di truyền

Theo đó, chúng là mấu chốt của việc hình thành tính khí thất thường của trẻ trong sinh hóa đường dẫn truyền não bộ hay các dây thần kinh.

Do môi trường

Yếu tố này ảnh hưởng cực kỳ lớn đến trẻ, đó chính là môi trường sống xung quanh của trẻ hay cách mà cha mẹ nuôi dạy chúng. Điều này bao gồm cả việc bỏ bê không nuôi dưỡng đúng cách, bạo lực với trẻ hay không thống nhất trong cách dạy dỗ và giáo dục cho trẻ.

Các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ mắc chứng rối loạn thách thức chống đối

Về tính khí

Là những đứa trẻ có tính khí thất thường, rất dễ bị lay động hoặc chúng gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc của chính mình.

Về vấn đề nuôi dạy trẻ

Là những đứa trẻ từng nghiện chất hoặc mắc chứng suy giảm chú ý mà bố mẹ không đưa ra được phương pháp kỷ luật và điều trị thống nhất.

Về vấn đề gia đình, môi trường nơi trẻ sinh sống

Trẻ sinh ra trong gia đình không hạnh phúc, cha mẹ hay gây gỗ và bất hòa với nhau. Ngoài ra nếu bố mẹ đã mắc các căn bệnh về tâm thần thì nguy cơ trẻ mắc rối loạn thách thức chống đối rất cao.

Về môi trường phát triển

Trẻ có nguy cơ mắc rối loạn thách thức chống đối và trở nên nặng hơn nếu thầy cô hoặc người xung quanh không có phương pháp giáo dục đúng đắn và thống nhất.

Các biểu hiện khi trẻ mắc chứng rối loạn thách thức chống đối

Phân biệt giữa tính cách bướng bỉnh và rối loạn thách thức chống đối thật sự có thể khó khăn. Thường thì hành vi chống đối có thể xuất hiện trong một giai đoạn nào đó trong quá trình trưởng thành của trẻ. 

Dấu hiệu của rối loạn thách thức chống đối (ODD) thường bắt đầu hiển thị từ khi trẻ còn ở mẫu giáo. Tuy có thể xuất hiện ở tuổi lớn hơn, nhưng thường là trước khi trẻ vào tuổi dậy thì. Những hành vi chống đối có thể ảnh hưởng đáng kể đến gia đình, hoạt động xã hội, trường học và công việc. 

Theo DSM-5 (Bộ tiêu chuẩn chẩn đoán và thống kê bệnh tâm thần, phiên bản thứ 5), các tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn thách thức chống đối bao gồm các triệu chứng khí sắc và hành vi kéo dài hơn 6 tháng. Một cách tổng quát, những triệu chứng này bao gồm:

Có tính dễ hận thù người khác:

• Bé thường tỏ ra hằn học và hận thù người khác.
• Trẻ có biểu hiện dễ ghét người khác.

Mang hành vi hay tranh cãi hoặc hay thách thức:

• Có biểu hiện thích đôi co, tranh cãi với người khác.
• Có biểu hiện thách thức hoặc từ chối lời dặn dò từ người lớn.
• Hay đổ lỗi cho người khác về những sai lầm mà bản thân gây nên.
• Rất dễ cảm thấy mình đang bị làm phiền và hay buồn bã.

Trẻ dễ bị kích thích sự tức giận:

• Rất hay dễ mất bình tĩnh, dễ bị kích động.
• Luôn cảm thấy uất ức và tức giận.

Thời điểm nào là thích hợp để đưa trẻ mắc chứng rối loạn thách thức chống đối đến gặp bác sĩ

Thông thường, trẻ sẽ không nhận ra những hành vi bất thường của chính mình. Chúng thường đổ lỗi cho các nguyên nhân không hợp lý hoặc đổ lỗi cho người khác. 

Nếu bạn nhận thấy dấu hiệu của chứng rối loạn thách thức chống đối (ODD) hoặc hành vi không bình thường, và bạn gặp khó khăn trong việc nuôi dạy trẻ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tâm thần trẻ em hoặc chuyên gia tâm lý trẻ em. Họ có thể cung cấp sự tư vấn và đánh giá chính xác tình trạng của trẻ và đề xuất các phương pháp điều trị và quản lý phù hợp.

Làm thế nào để phòng ngừa bệnh rối loạn thách thức chống đối?

Hiện nay trên thế giới chưa có phương pháp hay liều thuốc nào giúp trẻ không mắc phải chứng rối loạn thách thức chống đối. Đây là một quá trình nuôi dưỡng trẻ đòi hỏi sự quan tâm và tiếp xúc sát sao từ cha mẹ.

Do vậy, để hạn chế tối tình trạng trẻ mắc bệnh hoặc giảm thiểu các triệu chứng, bố mẹ hãy cố gắng nuôi dạy con trẻ thật tích cực. Trong trường hợp nhận thấy các biểu hiện hay hành vi khác thường của trẻ, hãy nhanh chóng đưa chúng đến bác sĩ để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ hợp lý nhất.

Việc điều trị sớm cho trẻ mắc rối loạn thách thức chống đối là rất quan trọng. Chúng giảm thiểu đi các triệu chứng không hay đến với trẻ, giúp trẻ lấy lại được sự tự tin vốn có của mình. Từ đó tạo ra các mối quan hệ gắn kết và tích cực với tất cả mọi người xung quanh, mang lại một tuổi thơ phát triển đúng đắn nhất. Liên hệ với Viangelic để nhận được sự tư vấn từ các chuyên gia, bố mẹ nhé.